Türkiye kritik bir kader seçimine doğru adım adım ilerlerken, adaylıklar, listeler, potansiyel görevler havada uçuşuyor. Siyasette deneyimli bir göz şuan konuşulanların, seçim sonrasını belirlemekte büyük bir etkisi olmadığını az çok bilir. Siyasette kartlar sürekli yeniden karılır. Bu çok bilinmeyenli ortamda, birkaç adım ötesinin hamlesini ve karşı hamleyi öngörebilen başaran olur.
'Nasıl bir dış politika' konusu, bir dış politika uygulayıcısı olarak benim siyasa düzeyinde öteden beri yazdığım, seslendirdiğim bir konu. Nasıl bir Dışişleri Bakanı ? sorusu ise hem pek az sorulmuş hem pek az yanıtlanmış bir sorudur Türkiye'de.
İşte burada Türkiye'de bir siyasi, hukuki adalet arayışı ortasında büyümüş, neredeyse iki on yılını da uluslararası siyaset ortamında Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik hedefine vakfetmiş biri olarak bu soruya kendi yanıtlarımı vermeye çalışacağım. Bugüne kadar çağdaş, batılı ülkelerin dışişleri ve pek çok farklı alandaki bakanları, parti liderleri ile dostluk ettim, onları yakından tanıdım ve beraber çalıştım. Bu deneyimlerim ışığında Türkiye'nin yeni dönemde nasıl bir "Dışişleri Bakanı"na ihtiyacı olduğunu irdelemeye çalışacağım.
Yeni Dönemde Türkiye'nin Nasıl bir Dışişleri Bakanı'na İhtiyacı Var?
Alanı ekonomi olan, Amerikan vatandaşı bir akademisyen olan Çiller, Dışişleri Bakanı yapılınca ne olduğunu 96/97'de deneyimledik.
Her alan gibi dışişleri ve dış politika da ehline, liyakatli kişilere teslim edilmesi gereken konular, ki bu mutlaka bir diplomat demek de değildir.
İstisnai bazı örnekler dışında, dış politikasına girdi verseler de diplomatlar kariyerleri boyu, siyasi iktidarın oluşturduduğu dış politikanın temsilcisi konumundalar.
Diplomatların katkısı önemlidir ancak dış politika yapım süreci çok daha karmaşık ve siyasi bir süreçtir. Bu ne akademik bir süreçtir ne de teknik diplomatik bir süreç.
Dış Politika Nasıl ve Kimlerle Kurgulanır? Başarının Formülü Nedir?
Partilerin kendi siyasi dış politika laboratuvarlarında olgunlaşmış ama ufku geniş, liyakat sahibi kişi(ler) liderliğinde ve bu ekiplerle dış politika kurgulanır.
Dış politikada başarının formülü buradadır.
Türkiye'de en "liyakat" diyen kesimlerin bile aklının söz konusu siyasi pozisyonlar olduğunda karıştığını görüyorum.
Maalesef Türkiye'deki siyaset dünyasında dil bilen insan sayısının azlığı, dil bilmeyi dış politika bilmek gibi algılatıyor.
Liyakatli Dışişleri Bakanı Adayı Kimdir?
Liyakat dosyaları bilmektir.
Liyakatli siyasi figür demek, toplumdan kopuk, fildişi kulesinden soyut politika tasarıları yapan kişi de değildir.
Kendi toplumunu, ülkesini çok iyi tanıyan, danışmanlarının eline tutuşturduklarının ötesinde dış politika dosyalarına hakim ve vizyon sahibi olmak şart.
Aksi halde, Çiller ve diğer pek çok örneğindeki gibi gaflar birbirini takip eder. Açılan yaralar kolay kapanmaz, hem ülke hem siyasi hareket türlü riskler altına girer.
Siyaset bilmeyen dış politikacı da, dış politika bilmeyen siyasetçi ile de bu işler icra düzeyinde olmaz.
Neden Dışişleri Bakanı'nın Kadın Olması Önemli?
Fikrimce Türkiye'nin içinden geçtiği süreç ve dünyadaki bozuk imajı da göz önüne alındığında liyakatli, parlak bir siyasetçi kadının Dışişleri Bakanı olması önemlidir. Türkiye'den gelen neredeyse tamamı erkeklerden oluşan, başkanının daima erkek olduğu resmi heyetler, Türkiye'nin dünyada algılanışını ülkemizin başarılı, aktif, güçlü kadınlarına haksızlık derecesinde olumsuz etkiliyor.
Kader Sevinç
Comments