Yönetim Kurulunuz Yapay Zekâ Verimlilik Uçurumu’na Hazır mı?

Kader Sevinç, Avrupa Parlamentosu

Brüksel’de bir küresel stratejik danışmanlık ve Avrupa Yapay Zeka Merkezi’nin CEO'su ve yönetim kurulu danışmanı olarak, yapay zekâ uzun zamandır çalışma ve kişisel hayatımın ayrılmaz bir parçası.

Avrupa Birliği, jeopolitik strateji, kamu politikaları ve yapay zekâ yönetişimi alanlarında, Brüksel’deki 20 yıllık iş deneyimimde de önemli bir dönüştürücü faktör oldu yapay zeka teknolojileri. Şirketimiz de verinin ve teknolojinin gücünü en iyi kullananlar arasında.

Örneğin daha 2018 yılında, insan asistanımın yanında doğal dil işleme (NLP) tabanlı kişisel bir yapay zekâ asistanını günlük iş akışıma entegre ettim. Bir Avrupa Parlamentosu milletvekili ile mi görüşeceğim yoksa uluslararası bir gazeteciye mülakat vermek için bir görüşme mi ayarlanması gerekiyor tüm yazışmaları yapılarak hızla ayarlanıyordu, yapay zeka destekli asistanım takvimimi etkileyici bir hassasiyet ve profesyonellikle yönetiyordu.

Üretken yapay zekayı (GenAI), Google yerine kullanan tipik bir kullanıcı olmadığımı itiraf etmeliyim :)

Generatif yapay zekâyı daha adı bile tam oturmamışken deneyimlemeye başlamıştım. Brükselli deneyimli AB gazetecisi Teri Schultz bu erken yapay zeka kullanıcılığıma bizzat tanıklık edenlerden, uzun yıllar Euractiv AB Haber portalının editörlüğünü yapan, son dönemde yenilikçi bir habercilik girişimiyle sahneye çıkan Georgi Gotev ise benim yapay zekayı en etkili ve erken kullananlardan biri olduğumu EUalive medya girişiminin lansmanında hatırlattı.

Kısa süre önce Philip Weiss ile yaptığım ZN röportajında da bu konuyu derinlemesine ele almıştık: Üretken yapay zeka (GenAI) bugünün liderleri ve toplum için ne anlama geliyor?

World Economic Forum ve PwC tarafından hazırlanan kapsamlı analiz yayımlandı, bu analiz kurumsal yönetişimin üretken yapay zeka (GenAI) çağına ne kadar hazırlıksız yakalandığını ortaya koyuyor.

Gelin Peter Brown MBE (PwC UK) ve Till Alexander Leopold (WEF) imzalı rapordan öne çıkanlara şöyle bir bakalım:

• GenAI, önümüzdeki 5 yıl içinde küresel çalışma saatlerinin %40’ını etkileyebilir.

• Çalışanların yalnızca %12’si GenAI’yi günlük olarak kullanıyor.

• Yöneticilerin %78’i, çalışanlarını yeterince hızlı eğitemeyeceklerinden endişeli.

• Büyük teknoloji şirketlerindeki yazılımcılar, GenAI araçlarıyla %26’nın üzerinde çıktı artışı bildirdi.

• İşverenlerin beşte ikisi, GenAI becerilerinin eksikliğini önemli bir engel olarak görüyor.

• 2027’ye kadar GenAI yatırımlarında %60 artış bekleniyor; bu da BT bütçelerinin %7,6’sına denk geliyor.

• 20’den fazla öncü kuruluştan yalnızca 4’ü GenAI’yi müşteriyle yüz yüze hizmetlerde kullanıyor.

• GenAI’nin çevresel maliyetleri artıyor. Çok az şirket bu etkiyi azaltmak için plan yapmış durumda.

• Hukuki, kurumsal itibarla ilgili ve etik riskler, artık yönetim kurullarının öncelikli gündeminde olmak zorunda.

• #EUAIAct , Avrupa Birliği'nin yapay zekâ yasası, insan denetimi ve hesap verebilirlik dahil olmak üzere yeni uyum yükümlülükleri getiriyor.

Birçok kuruluş, GenAI’nin kazandırdığı zamanı nasıl değerlendireceğini hâlâ ölçmüyor ya da planlamıyor.

📢 Bu bir teknoloji eksikliği değil, liderlik eksikliğidir.

Maalesef ben de, bir stratejik danışman olarak gerek iş dünyası gerek kamu kurumları ve siyaset dünyası liderleriyle etkileşimlerimde bu farkındalık eksikliğini fark ediyorum.

Yönetim kurulları artık GenAI’yi bir bilişim projesi olarak görmekten vazgeçmeli. Bu, stratejik öngörü, sorumlu denetim ve regülasyon farkındalığı gerektiren bir yönetişim meselesidir. Özellikle Avrupa Birliği gibi düzenlemelerin sıkı olduğu Avrupa'da ve dolayısıyla Türkiye'de, yönetim kurullarının pasif kalması rekabet dezavantajına yol açabilir.

Risk komiteleri, yetenek stratejileri, sürdürülebilirlik hedefleri ve dijital dönüşüm planları artık GenAI farkındalığına sahip olmalı, olmak zorunda.

GenAI yönetişimi bir tercih değil; yönetim kurullarının önündeki yeni sorumluluk alanıdır.

Kader Sevinç

Kurucu & CEO | European AI Hub | Forward 1919 Küresel Stratejik Danışmanlık | Brüksel

🇪🇺 'Avrupa Yönetim Kurulu Diploması' Sahibi Yönetim Kurulu Danışmanı ve Üyesi

[ecoDa, Brüksel & ICGN, Londra]